Kiezer
Switch Language
Menu

De geschiedenis van het elektronisch stemmen

De Brusselse Hoofdstedelijke Regering heeft op 3 maart 2011 beslist om toe te treden tot een samenwerkingsakkoord dat werd afgesloten tussen de federale overheid en het Vlaams Gewest dat de organisatiemodaliteiten bevat van een overheidsopdracht voor het ontwikkelen van een prototype van een nieuw elektronisch stemsysteem.

Chronologische elektronische stemming

Sinds 1994, is het Brussels Hoofdstedelijk Gewest uitgerust met stemmachines. Deze eerste informatisering van de stemming werd afgerond in 1998.
De machines van deze eerste generatie werden gebruikt tot bij de federale verkiezingen van 2014 in 17 gemeenten van de 19 die het Gewest omvat.

Tegelijkertijd, sinds 2007, hebben de verschillende autoriteiten die belast zijn met de verkiezingen (Gewest, Federaal) een studie over een nieuw elektronisch stemsysteem toevertrouwd aan een consortium van universiteiten. Deze studie beval een elektronische stemprocedure aan die vergezeld zou zijn van een op papier gebaseerd controlesysteem.

De Brusselse Hoofdstedelijke Regering heeft op 3 maart 2010 beslist om toe te treden tot een samenwerkingsakkoord dat werd afgesloten tussen de federale overheid en het Vlaams Gewest dat de organisatiemodaliteiten bevat van een overheidsopdracht voor het ontwikkelen van een prototype van een nieuw elektronisch stemsysteem. Voor deze opdracht hebben zes bedrijven een offerte ingediend. Na het onderzoek van de ingediende offertes werd beslist de opdracht te gunnen aan het bedrijf Smartmatic.

Op 27 oktober 2011 hielden de federale, Brusselse en Vlaamse overheden een test van het nieuwe systeem. Aan dit experiment namen meer dan 6.000 personen deel. Het vond plaats op 22 verschillende locaties verspreid over het Belgische grondgebied, waarvan 13 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De nieuwe stemcomputers werden gebruikt in 29 stembureaus die werden bemand door ambtenaren van de Vlaamse, de Brusselse en de federale overheid. Deze hebben de resultaten, samen met een proces-verbaal, doorgestuurd, net zoals het bij een echte verkiezing zou gebeuren. Het proefproject kreeg een gunstige evaluatie.

In navolging hiervan heeft de Brusselse Hoofdstedelijke Regering op 26 januari 2012 beslist dat voor de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 de gemeenten Sint-Pieters-Woluwe en Sint-Gillis werden uitgerust met dit nieuwe elektronische stemsysteem.

Er werd toen besloten dit nieuwe systeem in een eerste fase slechts in twee pilootgemeenten in te voeren, enerzijds om budgettaire redenen, anderzijds teneinde de gebruiksvriendelijkheid van dit systeem eerst te evalueren bij het gebruik ervan in een reële context alvorens het toepasbaar te maken op het gehele grondgebied van het Brussels Gewest. Het gebruik van dit elektronisch stemsysteem met papieren bewijsstuk in 2012 heeft geleid tot een positieve evaluatie.

Eind 2016 heeft het Brussels Parlement een resolutie aangenomen in het voordeel van de uitbreiding naar alle Brusselse gemeenten van het elektronisch stemsysteem met papieren bewijsstuk voor de verkiezingen georganiseerd op het grondgebied van het Gewest.

Het parlement heeft nadien een ordonnantie goedgekeurd tot wijziging van de ordonnantie van 12 juli 2012 houdende de organisatie van de elektronische stemming voor de gemeenteraadsverkiezingen die de uitbreiding van het elektronisch stemsysteem met papieren bewijsstuk over alle Brusselse gemeenten vastlegt. Als gevolg hiervan heeft de Regering, op basis van een analysenota geschreven door Brussel Plaatselijke Besturen, gekozen voor de aankoop stemmateriaal. Op deze manier heeft het Gewest de aankoop van het kiesmateriaal dat ter beschikking wordt gesteld van de gemeenten op zich genomen. De begroting hiervoor werd goedgekeurd door het Parlement.

Het nieuwe stemsysteem omvat per stembureau:
1.    meerdere stemcomputers met aanraakscherm en geïntegreerde printer geplaatst in verschillende stemhokjes;
2.    één computer met scanner voor de visualisatie van de barcode in een apart hokje in het stembureau;
3.    één computer voor de voorzitter met een schrijfeenheid voor chipkaarten;
4.    één elektronische stembus met een scanner;
5.    chipkaarten.

Stemming materiaal

Het nieuwe stemsysteem omvat per stembureau:
1.    meerdere stemcomputers met aanraakscherm en geïntegreerde printer geplaatst in verschillende stemhokjes;
2.    één computer met scanner voor de visualisatie van de barcode in een apart hokje in het stembureau;
3.    één computer voor de voorzitter met een schrijfeenheid voor chipkaarten;
4.    één elektronische stembus met een scanner;
5.    chipkaarten.